Оёқ варикоз касаллиги ёки оёқ веналари варикоз кенгайган томирлар - юзаки томирларнинг кенгайиши, клапан етишмовчилиги ва қон оқимининг бузилиши билан кечади. Бу энг кенг тарқалган периферик қон томир касаллиги. Эпидемиологик маълумотларга кўра, ушбу касалликнинг турли шакллари аёлларнинг 26-28 фоизида ва меҳнатга лаёқатли ёшдаги эркакларнинг 10-20 фоизида учрайди.

ВAРИКОЗ КAСAЛЛИГИНИ РИВОЖЛAНИШ ХAВФ ОМИЛЛAРИ (САБАБЛАРИ)

Ирсият ва унинг варикоз томирларининг ривожланишидаги роли аниқ тасдиқланмаган. Ирсий мойилликнинг мавжудлигига асосий қарама-қарши далиллардан бири этник африкаликлар ва уларнинг AҚШ ва Ғарбий Европага ҳижрат қилган қабиладошларида варикоз томирларининг турли хиллигидир. Шу билан бирга, ўтирган ватандошлар билан солиштирганда, 0,5% дан ошмайдиган варикоз томирларининг частотаси, эмигрантлар орасида 10-20% га сезиларли даражада ошган. Шу муносабат билан, варикоз томирларининг патогенезида атроф-муҳит омиллари, турмуш тарзи ва овқатланиш хусусиятларининг тарқалиши ҳақида хулоса аниқ.
Ҳомиладорлик анъанавий равишда варикоз томирлари ривожланишининг асосий хавф омилларидан бири ҳисобланади, хусусан, аёлларда тез-тез (3-4 марта) зарар етказилишини тушунтиради. Умуман олганда, асосий қўзғатувчи омиллар бу танадаги гормонал ўзгаришлар, кейинроқ ҳомиладор бачадон томонидан ретроперитонеал веналарни сиқиш ва АҚҲ (айланиб юрувчи қон ҳажми) нинг ошиши ҳисобланади. Aйни пайтда, эпидемиологик тадқиқотлар натижалари шуни кўрсатадики, фақат иккинчи ва кейинги ҳомиладорлик варикоз томирларининг частотасини 20-30% га сезиларли даражада оширишга олиб келади. Бундай ҳолда, касалликнинг дастлабки белгилари ҳомиладорликнинг 1-триместрида, АҚҲда кескин ўсиш ёки ҳомиладор бачадоннинг катталашиши ҳали содир бўлмаган вақтда пайдо бўлади.
Семириб кетиш варикоз томирлари учун тасдиқланган хавф омилидир. Шу билан бирга, тана массаси индексининг 27 кг/м2 ва ундан юқори даражага кўтарилиши касаллик билан касалланишнинг 33% га ошишига олиб келади.
Ҳаёт тарзи варикоз томирларнинг ривожланиши ва кечишига сезиларли таъсир кўрсатади. Хусусан, оғир кўтариш ёки ҳаракатсиз туриш ва ўтириш билан узоқ муддатли статик юкларнинг салбий таъсири исботланган. Осиё мамлакатларида аҳолининг европалашган қисми ўртасида стул ва креслолардан тез-тез фойдаланиш анъанавий гиламчаларда ўтирган одамларга нисбатан варикоз томирларининг сони сезиларли даражада (3-4 марта) ошишига олиб келди.
Саноатлашган мамлакатларда варикоз томирларининг юқори даражаси маълум даражада овқатланиш одатларига боғлиқ. Озиқ-овқат маҳсулотларини қайта ишлашнинг юқори даражаси ва хом сабзавот ва меваларнинг рационидаги камайиши веноз деворни қайта қуриш учун зарур бўлган ўсимлик толаларининг доимий етишмаслигига ва қорин бўшлиғи босимининг доимий ошишига олиб келадиган сурункали ич қотишига олиб келди.
Варикоз томирларининг патогенезида дизгормонал ҳолатлар иштирок етади. Сўнгги йилларда гормонал контрацепция воситаларининг кенг қўлланилиши, пременопаузал даврда ва остеопорозни даволашда гормонларни алмаштириш терапиясининг оммалашиши туфайли уларнинг роли тобора ортиб бормоқда. Эстрогенлар ва прогестерон, шунингдек, уларнинг ҳосилалари коллаген ва эластик толаларни босқичма-босқич йўқ қилиш туфайли веноз деворнинг оҳангини камайтириши исботланган.

ВАРИКОЗ КАСАЛЛИГИНИНГ КЛИНИК СУРЪАТИ
Варикоз симптомлари. Варикоз кенгайган томирлар белгилари

Эҳтиёткорлик қилиш керак бўлган аломатлар - бу варикоз томирларининг белгилари.
1. Оғриқ. Варикоз томирлари билан оғриқнинг сабаблари жуда кўп. Варикоз томирлари билан оғриқнинг хилма-хиллиги ҳам жуда бой:
- Пульсланаётган оғриқ

- Тунги томир тортиши ва мушакларда қичишиш,

- Юриш пайтида оғриқ,

- Веноз томирлар бўйлаб оғриқ;

- Умумий оғриқ ва оёқ оғриғи

2. Оёқларда шиш пайдо бўлиши.

3. Оёқларда толиқлик ва оғирлик ҳисси.

4. Терининг ўзгариши. Биринчидан, тери қурийди, пигментация пайдо бўлади - оёқ териси қораяди ва жигарранг "доғлар" билан қопланади. Кейинчалик, турли дерматитлар, экзема ва яралар пайдо бўлгунга қадар ёмон даволанадиган яралар кўринишидаги трофик касалликлар бу аломатларга қўшилиши мумкин.
5. Оёқ ва оёқ териси юзасидан юқорига чиқадиган, қопсимон, цилиндрсимон ёки аралаш кенгайган илонсимон чўзилган варикоз томирлари.
6. Ўргимчак томирлари (телеангиэктазиялар). Ҳа, майда томирларнинг кенгайиши билан оғриган одамлар ҳам варикоз томирлари билан оғриган беморлар гуруҳига киради, чунки уларнинг пайдо бўлишининг сабаблари бир хил. Aммо баъзи ҳолларда улар фақат косметик хусусиятга эга бўлиши мумкин.
Флебологияда бундай белгилар тескари патологик қон оқимининг тери ости ва/ёки коммуникант томирлари орқали бошланиши билан боғлиқ.
Варикоз томирларининг ривожланиши ва ривожланишининг бошланиши аллақачон тери юзасидан чиқадиган варикоз тугунлари билан намоён бўлади. Бир ёки бир нечта. Бу варикоз томирларининг бошланишининг асосий белгисидир.
Варикоз томирларининг бу аломатлари дастлаб дам олсангиз, айниқса ётсангиз, тезда йўқолади. Бироқ, юриш пайтида ва тунги дам олишдан кейин бу аломатларнинг йўқолиши ёки сезиларли даражада камайиши варикоз касаллигининг белгиларига мос. Оғриқлар кўпроқ ва тез-тез безовта қила бошлайди, айниқса тушдан кейин ёки кечқурун.
Aммо варикоз томирлари, агар улар жиддий даволанмаса, орқага чекинмайди, ривожланади. Вақт ўтиши билан варикоз томирларининг аломатлари пайдо бўлади, масалан, тўқ кўк рангли териости томирлар, улар оёқ ва оёқ териси юзасидан чиқиб кетади ва пишган қизил узум шингилларига ўхшайди. Буларнинг барчаси оёқларда ва болдир мушакларида портлаш оғриғи, оёқларда иссиқлик ҳисси, болдир мушакларидаги тунги томир тортиши, шишлар билан бирга келади. Aста-секин, бу аломатлар терининг ўзгариши билан қўшилади. Биринчидан, тери қурийди, қораяди, унинг устида пигмент пайдо бўлади - жигарранг доғлар. Бироз вақт ўтгач, трофик касалликлар деб аталадиган касалликлар қўшила бошлайди: битмидиган яра-экзема ва ҳатто яралар, бу холат сурункали веноз етишмовчилиги деб аталади.
Шундай қилиб, оёқ вена томирларининг "хавотирсиз бўлган" касаллигини эътиборсиз қолдирманг.

Флеболог билан маслаҳатлашиш учун қабулга ёзилинг 

Тел.: +998-55-500-61-00.

Ёки мурожатингизни онлайн қолдиринг, биз Сизга ўзимиз қўнғироқ қиламиз.